Finans Sözlüğü
AUD
Avustralya Doları.
Adi Hisse Senedi
Adi hisseler bir şirkete ait temel oy hisselerini simgelerler. Adi hisse senedi sahipleri genel olarak hisse başına bir oy hakkına sahiptir.
Akreditif
İhraç edilen malların bedellerinin ödenmesi konusunda belirli şartların yerine getirilmesi halinde ödemenin yapılacağına ilişkin bir çeşit teminattır. Akreditif işlemlerine bankalar veya diğer finans kurumları aracılık etmektedir. Bu doğrultuda, akreditif, finans kurumlarının belirli bir süre için, belirli bir miktar ve üçüncü bir kişi lehine yabancı ülkedeki bir muhabir bankaya kendi nezdinde kredi açması için gönderdiği bir tür teminat mektubudur.
Aktarım Mekanizması
Para politikası araçlarına yönelik alınan kararların çeşitli kanallarla toplam talebi ve bu şekilde üretim, tüketim ve istihdam gibi reel ekonomik aktiviteleri etkilemesini sağlayan mekanizmadır. Kısa vadeli faiz oranlarını para politikası aracı olarak kullanan merkez bankalarının faiz kararları ekonomiyi temel olarak dört kanal aracılığıyla etkilemektedir. Kısa vadeli faiz oranına ilişkin alınan kararlar; beklentiler, faiz, varlık fiyatları ve döviz kuru yoluyla tüketici ve üreticilerin harcama, tasarruf ve yatırım kararlarını şekillendirmekte ve bu süreç toplam talebi, dolayısıyla da ekonomik aktiviteyi ve enflasyonu etkilemektedir.
Aktivasyon Fiyatı
Şartlı emirlerde, emrin Borsa'ya gönderileceği seviyeyi belirleyen fiyattır. Alış emirleri için aktivasyon fiyatı ve daha yüksek fiyatlardan, satış emirleri için aktivasyon fiyatı ve daha düşük fiyatlardan işlem geçtiği anda gönderilmiş olan emir aktive edilir.
Alt Pazar
Borsaya ilk kotasyonda halka arz edilen kısmının piyasa değeri 75 milyon TL- 40 milyon TL arasında olan payların işlem göreceği pazardır.
Altın Standart Sistemi
Eskiden bir para biriminin değerini belirlemek için kullanılan sistemdi. Para biriminin değeri, belli bir ağırlıktaki altının değerine denk tutulurdu. Bu sistemin kullanıldığı zamanlarda, altının para birimi değeri karşısındaki değeri sabitlenmiş olurdu.
Alım Opsiyonu
Opsiyon, sahibine opsiyona konu olan kıymeti kontratta yazan fiyattan kontrat vadesinde herhangi bir yükümlülük doğurmadan alma hakkı verir. Bu tür bir mali araçta, vadede, opsiyona konu olan kıymetin fiyatı kontrat fiyatının altında gerçekleşirse opsiyon sahibi bu hakkını kullanmaz ve işlemini daha düşük olan piyasa fiyatından gerçekleştirebilir.
Alış (BID) Fiyatı
Piyasa katılımcılarının, piyasada işlem gören değerleri (döviz, menkul kıymet gibi) almaya istekli oldukları fiyattır.
Alış Sinyali
Bir yatırım aracını satın almak için doğru zamanın ve uygun koşulların oluştuğuna işaret eden sinyal. Yatırımcıların platformlarında kullandıkları indikatörler bu sinyalleri sağlarlar. Örneğin MACDS indikatörü, sinyal çizgisinin üzerine çıktığında bu alış sinyali olarak algılanır.
Alış/Satış Farkı (Spread)
İşlem gören herhangi bir kıymetin, alış ve satış fiyatı arasındaki farkı ifade eder.
Amerikan Opsiyonu
Süresi dolmadan önce de herhangi bir zamanda işlem görebilen opsiyondur.
Amortisman
Aşınma ve yıpranma, eskime veya diğer faktörler nedeniyle bir varlığın değerindeki azalma olarak tanımlanır. Başka bir deyişle, bir varlığın maliyetini faydalı ömrü boyunca tahsis etmenin bir yoludur.
Ana Para Birimi
Yatırımcının muhasebe kayıtlarında kullandığı para birimidir. Forex piyasasında bu birim genellikle ABD doları olmakla beraber İngiliz Sterlini, Euro ve Avustralya Doları da kullanılabilmektedir.
Ana Pazar
Borsaya ilk kotasyonda halk arz edilen kısmının piyasa değeri 300 milyon TL – 75 milyon TL arasında olan payların işlem göreceği pazardır.
Analist
Gösterge ve öngörülerle piyasa değerlendirmesi yapan uzman.
Analitik Bilanço/TCMB Analitik Bilançosu
Analitik bilanço genel bir ifade ile bilançonun aktif ve pasif kalemlerinde yer alan hesapların birbiriyle netleştirilerek uygun bir gruplama altında toplulaştırıldığı bilançodur. TCMB Analitik Bilançosu ise, TCMB bilançosunda yer alan kalemleri toplam olarak düzenlerken para politikasının etkin işleyişinde geçerli kalemleri dikkate alan ve ayrıntıları içermeyen bilançodur. Para politikasının işleyişine uygun olarak toplulaştırılmış ‘Aktif Kalemler’ başlığı altında ‘Dış Varlıklar’ ve ‘İç Varlıklar’ yer alırken ‘Pasif Kalemler’ başlığı altında ise ‘Toplam Döviz Yükümlülüklerimiz’ ve ‘Merkez Bankası Parası’ yer almaktadır.
Anonim Şirket
Kısaltılmış kullanımıyla A.Ş. sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnız şirket tüzel kişiliğinin kendi malvarlığıyla sorumlu olduğu, pay sahiplerinin sadece taahhüt ettikleri sermaye paylardan ve ancak şirkete karşı sorumlu oldukları şirket tipidir.
Aracı Banka
Aracı Banka
Arbitraj
Herhangi bir menkul kıymetin, dövizin veya malın bir piyasadan alınıp diğer bir piyasada satılarak (kıymetler birbiri ile değiştirilerek) risksiz bir şekilde kar edilmesi işlemidir. Arbitraj işlemleri piyasalar arasındaki fiyat farklılıklarının azalmasına sebep olur. Günümüzde iletişim teknolojisinin artması ve bilgiye ulaşma maliyetinin düşmesi ile piyasalar arası fiyat farklılığı son derece düşük olmakta, ortaya çıkan farklılıklar anlık olarak bu tür işlemlerle ortadan kalkmaktadır.
Arka Ofis
Finansal kurumların hesap görme, idari işler ve raporlama işlerinin yapıldığı yerleridir.
Aroon
İşlem yapılan emtia ya da döviz paritesinin trend içinde olup olmadığını ve trend içinde ise trendin ne kadar güçlü olduğunu anlamak için kullanılan bir indikatördür. Aroon indikatörü sıfırın üzerindeyken yukarı trend olduğunun, sıfırın altındayken de aşağı trend olduğunun sinyalini verir. İndikatör sıfırdan ne kadar uzaklaşırsa trendin o kadar güçlü olduğu kabul edilir.
Aroon Osilatörü
Aroon osilatörü; üst Aroon indikatöründen alt Aroon indikatörünün çıkarılması ile elde edilir. Aroon indikatörü 0 ile +100 arasında hareket ederken, Aroon osilatörü -100 ile + 100 arasında hareket eder ve sıfır çizgisi merkez olarak kabul edilir.
Artan Trend Kanalı
Artan trend kanalı aşağı yönlü dalgaların dip noktalarını birleştirir ve bir trend çizgisine paralel hareket eder. Artan trend kanalı ve trend çizgisi yukarı yönlü bir trendin sınırlarını oluşturur. Bu ayı piyasasında kullanılır.