Endeks Nedir?
Endeks, borsa içinde işlem gören belirli hisse senetlerinin performansını ölçen ve borsanın genel sağlığını yansıtan bir göstergedir. Farklı hisse senetlerinin belirli ağırlıklarla hesaplanması sonucu bulunur.
Borsa endeksleri, farklı kriterlere göre sınıflandırılabilir. İşte bazı yaygın endeks türleri:
-
Piyasa Değeri Ağırlıklı Endeksler: Bu tür endeksler, içerdikleri hisse senetlerinin piyasa değerine göre ağırlıklandırılır. Örneğin, S&P 500 ve Borsa İstanbul 100 (BIST 100) bu tür endekslerdir.
-
Eşit Ağırlıklı Endeksler: İçindeki her hisse senedi eşit ağırlık taşıdığı için küçük market cap'li şirketlerin etkisi, büyük market cap'li şirketlerle aynı düzeydedir.
-
Temettü Ağırlıklı Endeksler: Temettü ödemeleri dikkate alınarak oluşturulan endekslerdir. Bu tür endeksler, yatırımcıların temettü gelirlerine bağlı olarak daha cazip hale gelir.
-
Sektörel Endeksler: Belirli bir sektöre ait şirketleri içeren endekslerdir. Örneğin, enerji, finans, teknoloji gibi sektörler için farklı endeksler bulunabilir.
-
Uluslararası Endeksler: Farklı ülkelerdeki hisse senetlerini içeren ve global göstergeler olarak kabul edilen endekslerdir. Örneğin, MSCI Dünya Endeksi veya FTSE 100.
-
Büyüme ve Değer Endeksleri: Büyüme potansiyeli yüksek şirketleri veya değer odaklı, düşük fiyat/kazanç oranına sahip şirketleri içeren endekslerdir.
Bu endeksler, yatırımcılar ve analistler için piyasa eğilimlerini izlemek ve yatırım kararları almak açısından önemli araçlardır.
Para endeksi ise genellikle bir ülkenin para biriminin diğer para birimleri karşısındaki değerini gösteren bir ölçüttür. Örneğin, DXY endeksi, ABD dolarının altı majör para birimi karşısındaki değerini ölçmektedir. Bu tür endeksler, ekonomik analizlerde ve döviz piyasalarında önemli bir rol oynar. Ödemeler dengesi, enflasyon ve faiz oranları gibi makroekonomik faktörlerden etkilenir.
